İstanbul’a 3. havaalanı ihale edildi.
Bütün dünya bu ihaleyi konuşuyor
Ortak girişim grubunun cebinden 25 yılda 36 milyar euro‘dan fazla para çıkacak.
Peki bunun karşılığı nereden gelecek?
Havalimanı ihalesini alan firma verilen parayı nasıl çıkaracak?
Her şeyden önce girişimciler havalimanından geçen her yolcu için havayolu şirketlerinden bir bedel alacaklar.
“En değerli yolcu, İstanbul’dan hareketle yurt dışına gidenler. Bu yolcular için havayolu şirketleri 20 euro ödeyecekler.
İç hatlarda yolcu başına 5 euro, dış hat transit seferlerde ise yolcu başına 3 euro alınması öngörülüyor.
Ayrıca 3. havalimanının hava trafiğini de işletmeci firma yapacak. Yani inen ve kalkan her uçaktan alınan ücret de Devlet Hava Meydanları’na değil, işletmeciye gidecek”.
Yani uzun vadede 150 milyon yolcudan alınacak para 25 yıl sonunda 9 ila 10 milyar euro kazanacak.
Şimdi gelelim Rize havaalanına.
Rize havaalanını 25 yıllığına aynı yöntemle yapacak firmanın yapım için ödeyeceği para 200 milyon euro..
Rize’nin bugün ki yolcu sayısı tahminen 900 bin. Turizm yatırımlarının geliştirilmesi ile çok kısa bir zamanda yolcu sayısı 4-5 milyona çıkabilir…2023 hedefi zaten bu miktar bir yolcu sayısını ön görmektedir.
Çok basit bir hesap yaparsak 150 milyon yolcudan elde edilecek kar 10 milyar eoro ise, 4-5 milyon yolcudan elde edilecek gelir 266 milyon euro olmaktadır.
Ulusal ve uluslar arası sahalara açılacak doğal bir cennet olan Rize bu rakamı 500 milyon eoru’ya çıkarabilir. Bu da yaklaşık olarak senede 20 milyon euro demektir.
Normal yolcu artışına paralel bir seyir izlemesi halinde bile senede 10 milyon euro para kazanan bir işletme olacak Rize havaalanı…
20-25 milyon liraya havaalanına çok yakın, hatta o kompleks içersinde yapılacak bir AVM ve 5 yıldızlı hatta 7 yıldızlı otellerin karı ile birlikte düşünüldüğüne çok akıllı ve karlı bir yatırımdır Rize Havaalanı.
Hesap ortada.
O zaman ya havaalanımızı yapın, ya da “ yap işlet devret modeli” ile ihaleye çıkarın. Rizeli bunu isteme hakkına sahiptir.
Doğruda veya Güneydoğuda mantar biter gibi yapılan havaalanlarının hiçbir karlılığı yok. Devlet çeşitli nedenlere oralara havaalanı zararına da olsa yapmak zorunda. İtirazım yok.
Ama Rize havaalanı öyle değil ki. Devletin sırtına asla kambur olmayacaktır.
Rize’ye yapılacak bir havaalanı devlete zarar değil kar getiren bir yatırımdır.
Mesela, yeni hizmete açılan Zafer havaalanı(Afyon,Uşak,Kütahya) üç ayda 203 uçak sayısı ile devletin sırtına şimdilik bir kamburdur. Ama Rize’ye bir havaalanı olsa geçen üç ayda 1500 üzerinde uçakla çok karlı bir yatırım olurdu. Hatta diyebiliriz ki Rize havaalanının yapılması ile elde edilecek gelirle başka havaalanları yapılabilirdi. Yok eğer devlet yapmıyorsa ihale edilsin. Fiyatlar 3. havaalanında olduğu gibi nerelere çıkacaktır görmüş oluruz.
Özel teşebbüs o karlılığı araştırır ve yatırımı gerçekleştirir. Siz yeter ki o kararı alın. Yani Yap İşlet Devret Modeli ile Rize havaalanını ihale edin…
Rizeli iki karardan birinin muhakkak verilmesini beklemektedir.
Rize adına başka vilayetlerde büyütülecek havaalanına şiddetle karşıdır. Bu hakkının elinden alınmasıdır.
Rizespor Süper ligdedir. Siyasette kaç senedir aynı şekilde süper ligdedir, güçlüdür. Güçlü ise hakkının yenmemesi gerekir.
Bugün faaliyete geçecek bir havaalanı yüz adet Iğdır havaalanına bedeldir.
Havaalanı meselesi Rizelinin yüreğinde bir yaradır. Siyasiler bu yaraya en kısa zamanda merhem olmalıdırlar.
Sevgi ve saygılarımla
Metin Topçu- www.karadenizvira.com